Για να ξέρετε...

Για να παρακολουθήσει κάποιος τα ελληνοτουρκικά, ένα γλωσσάρι διπλωματικών και στρατιωτικών όρων είναι απαραίτητο. Το αλφαβητάρι που ακολουθεί απ΄ ότι φαίνεται θα μας είναι μάλλον απαραίτητο. ΑΒΛΑΒΗΣ ΔΙΕΛΕΥΣΗ: Ακόμη και τα τουρκικά πολεμικά πλοία μπορούν να πλέουν διαμέσου του Αιγαίου αρκεί ο πλους να έχει τα χαρακτηριστικά της αβλαβούς διέλευσης που είναι:
*Σταθερή πορεία.
*Καλυμμένα οπλικά συστήματα
*Κλειστά ραντάρ και συστήματα παρακολούθησης
*Απαγορεύονται πάσης φύσεως γυμνάσια.


ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη): Κάθε κράτος μπορεί να δηλώσει τη θαλάσσια περιοχή έως και 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές του ως περιοχή που μπορεί να εκμεταλλευτεί θαλάσσιους φυσικούς όρους. Η Ελλάδα ακόμη δεν έχει οριοθετήσει ΑΟΖ.


ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ: Με τη κρίση των Ιμίων το 1996,η Άγκυρα έθεσε θέμα κυριότητας για περισσότερες από 100 νησίδες, βραχονησίδες και νησάκια που η μεταβίβασή τους στην Ελλάδα δεν αναφέρονται ονομαστικά στις σχετικές συνθήκες. Η Τουρκία σκοπίμως αγνοεί τα όσα προβλέπονται στη Συνθήκη της Λωζάνης:
Άρθρο 12: Η τουρκική κυριαρχία περιορίζεται στα μικρασιατικά παράλια και σ΄ όσα νησάκια βρίσκονται μέχρι και 3 μίλια από αυτά.
Άρθρο 15:Η Τουρκία παραιτείται υπέρ της Ιταλίας για τα Δωδεκάννησα, τα οποία με τη Συνθήκη των Παρισίων το 1947,δόθηκαν στην Ελλάδα.
Η Τουρκία αμφισβητεί πλέον και κατοικημένα νησιά, όπως το Φαρμακονήσι και το Αγαθονήσι.


ΕΕΧ (Εθνικός Εναέριος Χώρος): Το 1931 με Προεδρικό Διάταγμα η Ελλάδα καθόρισε τον εθνικό εναέριο χώρο της στα 10 ναυτικά μίλια. Η Τουρκία δεν αντέδρασε, μέχρι το 1974 και την εισβολή στη Κύπρο. Προσπαθεί να επιβάλει εύρος εναέριου ελληνικού χώρου στα 6 ναυτικά μίλια, όσα είναι και τα θαλάσσια χωρικά ύδατα. Γι΄ αυτό κι όταν τα τουρκικά μαχητικά πετούν μεταξύ 6 και 10 μιλίων οι Τούρκοι δεν δέχονται ότι παραβιάζουν τον ΕΕΧ.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ: Η Άγκυρα εκμεταλλεύτηκε την αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, το 1974 και από τότε προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο του μισού Αιγαίου. Το πρόβλημα έχει δημιουργήσει σημαντικά εμπόδια στο ΝΑΤΟ.


ΕΡΕΥΝΑ ΔΙΑΣΩΣΗ: Αποτελεί το «άρμα» της Τουρκίας για να βάλει πόδι στο μισό Αιγαίο. Ο έλεγχος και ο συντονισμός της έρευνας διάσωσης ανήκει στην Αθήνα για όλο το FIR Αθηνών. Οι Τούρκοι αμφισβητούν αυτή τη πραγματικότητα, υποστηρίζοντας και σ' αυτή τη περίπτωση ότι πρέπει να ελέγχουν τις επιχειρήσεις έρευνας- διάσωσης τουλάχιστον στο μισό Αιγαίο. Ο ICAO μετά τη κατάργηση των ορίων ευθύνης που αποφασίστηκε το 2004, μιλάει για συνεννόηση των κρατών, αλλά εδώ είναι Βαλκάνια.

ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ-ΧΩΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ: Με Προεδρικό Διάταγμα του 1931 η Ελλάδα καθόρισε τον εναέριο χώρο της στα 10 ναυτικά μίλια. Το 1936 όρισε τα χωρικά θαλάσσια ύδατα στα 6 ναυτικά μίλια, εκτός από τις περιοχές που η απόσταση μεταξύ νησιών και τουρκικών παραλίων είναι μικρότερη, οπότε η συνοριακή γραμμή καθορίζεται στο μέσον. Η Τουρκία μέχρι το 1974 δεν είχε αμφισβητήσει ποτέ αυτή τη διαφορά των 4 ναυτικών μιλίων. Από τότε όμως μέχρι και σήμερα προβάλει κάθε μέρα την αμφισβήτησή της. Τα μαχητικά της μπαίνουν σ' αυτά τα τέσσερα μίλια δηλώνοντας στη πράξη ότι τα θεωρούν διεθνή εναέριο χώρο κι όχι ελληνικό.
Η Ελλάδα έχει πάντα το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 8, στα 10 ή και στα 12 μίλια, ταυτίζοντας τα με τον εναέριο χώρο. Όμως η Τουρκία απειλεί με casus beli.


ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΚΑΝΟΝΩΝ ΕΝΑΕΡΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Τα τουρκικά μαχητικά δεν καταθέτουν σχέδια πτήσης όταν μπαίνουν στο Αιγαίο.


ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΙΣ: Παράνομη είσοδος τουρκικών μαχητικών στον εθνικό εναέριο χώρο. Τα τουρκικά αναχαιτίζονται από ελληνικά μαχητικά.

ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ: Είναι η συνέχεια των ακτών κάθε κράτους στο βυθό και στο θαλάσσιο υπέδαφος, όπου μπορούν να εκμεταλλεύονται οποιαδήποτε φυσική πηγή, βλέπε πετρέλαιο. Η Ελλάδα υποστηρίζει ότι κάθε νησί του Αιγαίου έχει τη δική του υφαλοκρηπίδα και η Τουρκία από την άλλη διαφωνεί, υποστηρίζοντας ότι η υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου πρέπει να χωριστεί ακριβώς στη μέση. Τους προτείνουμε να πάμε στη Χάγη για να λύσουμε το θέμα, αλλά ποτέ δεν το έχουν δεχτεί. Η διαφωνία προέκυψε το 1973, όταν η Τουρκία έδωσε άδεια στη κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ να κάνει έρευνες για κοιτάσματα πετρελαίου σε υποθαλάσσιες περιοχές νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου. Από τότε η κόντρα για την υφαλοκρηπίδα παραμένει με αποκορύφωμα την ελληνοτουρκική κρίση του 1987, όταν φθάσαμε πολύ κοντά στην ένοπλη σύγκρουση.

FIR ΑΘΗΝΩΝ: Είναι η περιοχή πληροφοριών πτήσεων που από το 1947 ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας {ICAO} εμπιστεύθηκε στην Ελλάδα να ελέγχει για την ασφάλεια των πτήσεων. Καλύπτει όλη την ελληνική επικράτεια. Ως το 1974 η Τουρκία δεν είχε θέσει κανένα απολύτως θέμα αμφισβήτησης. Μετά την εισβολή στη Κύπρο εξέδωσε την ΝΟΤΑΜ 714 χωρίζοντας αυθαίρετα το Αιγαίο στη μέση. Η Ελλάδα με τη ΝΟΤΑΜ 1175 κήρυξε επικίνδυνη για τη διεθνή αεροπλοία τη περιοχή. Οι δύο ΝΟΤΑΜ απεσύρθησαν το 1980 αλλά η Τουρκία αμφισβητεί εμπράκτως το FIR Αθηνών. Πως; Τα μαχητικά της αεροσκάφη δεν υποβάλλουν ποτέ σχέδια πτήσης όταν μπαίνουν στο Αιγαίο. Επικαλούνται την εξαίρεση αυτής της υποχρέωσης που πράγματι προβλέπει ο ICAO. Όμως η ελληνική πλευρά επιμένει ότι για την ασφάλεια των πτήσεων πρέπει να υποβάλλονται σχέδια πτήσης. Ερώτημα διαχρονικά αναπάντητο είναι γιατί η Ελλάδα δεν εκδίδει διακήρυξη στην οποία για λόγους αεράμυνας θα αξιώνει την υποβολή σχεδίων πτήσεων και από στρατιωτικά αεροσκάφη. Το έχουν πράξει ήδη οι ΗΠΑ και η Γαλλία.
Από το 2007 τα FIR καταργούνται από τον ICAO και αντικαθίστανται από τα FAB , νέες περιοχές ελέγχου πτήσεων που καθορίζει ο ICAO. Τι θα γίνει με το Αιγαίο κανείς δεν λέει ακόμη, αλλά το σίγουρο είναι ότι το 2004 η Ελλάδα χωρίς καμία αντίρρηση αποδέχτηκε την κατάργηση ορίων ευθύνης για την έρευνα διάσωση και στο Αιγαίο, θέμα που έχει σχέση με το FIR.

ΧΑΓΗ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Αν και δεν είμαστε βέβαιοι για το αποτέλεσμα προσφυγής σ΄ αυτό το δικαστήριο έχουμε δεχτεί να πάμε μαζί με τη Τουρκία για να καθορίσουμε το θέμα της υφαλοκρηπίδας. Η Τουρκία όμως αρνείται να μας ακολουθήσει.

CASUS BELI: Με απλά λόγια η Άγκυρα μας απειλεί με πόλεμο αν «τολμήσουμε» να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια.