Τα δύο εκλογικά συστήματα ο «νόμος Σκανδαλίδη» όπου θα ισχύσει στον πρώτο γύρο και ο «νόμος Παυλόπουλου» που θα εφαρμοστεί σε περίπτωση δεύτερου γύρου, αναλύονται με δύο ακραία παραδείγματα και αναδεικνύονται οι διαφορές τους αλλά και το κρίσιμο μυστικό των εκλογικών μας διατάξεων.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο Ας υποθέσουμε ότι η τελική κατανομή των ψήφων είναι ΠΑΣΟΚ 38%, ΝΔ 34%, ΚΚΕ 8,4% , ΛΑΟΣ 7,1%, ΣΥΡΙΖΑ, 4,7% Οικολόγοι Πράσινοι 3,5%, Λοιπά κόμματα 4,3%. (σ.σ πανομοιότυπο αποτέλεσμα με αυτό των Ευρωεκλογών του Ιουνίου). Στην περίπτωση αυτή, όπου το πρώτο κόμμα συγκεντρώνει 38% των ψήφων, δεν υπάρχει αυτοδυναμία, όχι μόνο με το προβλεπόμενο μπόνους των 40 εδρών του ν. Σκανδαλίδη (143 έδρες), αλλά ούτε και με το μπόνους των 50 εδρών του ν. Παυλόπουλου (149 έδρες).
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2ο Στο δεύτερο παράδειγμα παίρνουμε ως αποτέλεσμα εκλογών: ΠΑΣΟΚ 42,0%, ΝΔ 38%, ΚΚΕ 7,5% , ΛΑΟΣ 4,0%, ΣΥΡΙΖΑ 3,5%, Οικολόγοι Πράσινοι 2,5%, και Λοιπά κόμματα 4,3%.
Στην περίπτωση αυτή, το πρώτο κόμμα συγκεντρώνει το 42% των ψήφων και αποκτά άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και με τις δύο εκδοχές του μπόνους (155 και 161 έδρες). Από τα δύο αυτά παραδείγματα το πρώτο βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι η διαφορά σε έδρες ανάμεσα στους δύο εκλογικούς νόμους. Η διαφορά αυτή είναι και στο δύο παραδείγματα 6 έδρες και όχι 10 όπως πολλές φορές διατυπώνεται δημιουργώντας παρανόηση.
Το μπόνους εδρών του νόμου Παυλόπουλου είναι φυσικά αυξημένο κατά 10 έδρες σε σχέση με τον νόμο Σκανδαλίδη, αλλά κατά 10 έδρες επίσης είναι μειωμένος ο αριθμός των εδρών που μοιράζονται αναλογικά (250 και όχι 260). Επομένως οι έδρες που αντιστοιχούν στο πρώτο κόμμα μειώνονται κατά 4 και η τελική διαφορά είναι 6. Ο αριθμός 6 βέβαια δεν είναι απόλυτος. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για αριθμητικές πράξεις οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν και στις πλησιέστερες ακέραιες τιμές (5 ή 7), όμως το 6 είναι η σαφώς πιθανότερη τιμή διαφοράς σε σχέση με τη συγκεκριμένη τάξη μεγέθους της διασποράς των ψήφων. Ένα δεύτερο και κρισιμότερο ενδεικτικό στοιχείο που προκύπτει από την κατανομή στο δεύτερο παράδειγμα έχει να κάνει με τις 155 έδρες που αποδίδονται στο πρώτο κόμμα με τον τρέχοντα ν. Σκανδαλίδη. Γιατί το 41,8% που συγκέντρωσε η Ν.Δ. το 2007 έδωσε 152 έδρες, ενώ το σημερινό 42% δίνει 155; Η διαφορά αυτή δεν οφείλεται βέβαια στο 0,2% κατά το οποίο διαφέρουν τα δύο ποσοστά, αλλά στο περίπου 2% κατά το οποίο διαφέρει η συνολική δύναμη όλων των κομμάτων που δεν υπερέβησαν τον φραγμό του 3%. Το 2007 η συνολική αυτή δύναμη ήταν σχεδόν 3%, ενώ στο παράδειγμα του Πίνακα 2 είναι 5%. Το μυστικό εν ολίγοις των δύο εκλογικών νόμων είναι ότι οι έδρες του πρώτου κόμματος εξαρτώνται εξίσου α) από το ποσοστό που συγκεντρώνει και β) από το συνολικό ποσοστό των κομμάτων που δεν ξεπερνούν τον εκλογικό φραγμό του 3%. Τίποτα άλλο δεν παίζει ρόλο. Όταν οι δύο προηγούμενοι παράγοντες είναι ίδιοι, το πρώτο κόμμα θα κερδίσει τις ίδιες έδρες είτε προηγείται με μία ψήφο διαφορά είτε με οποιαδήποτε άλλη διαφορά όσο μεγάλη κι αν είναι. Αυτό είναι το κρίσιμο «μυστικό» των εκλογικών μας διατάξεων, που δεν αποκλείεται να συγκεντρώσουν την προσοχή στην εκλογική βραδιά της 4ης Οκτωβρίου.
ΠΗΓΗ: Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου